Kadernota
Op 8 juli had in de gemeenteraad de bespreking van de kadernota plaats. Hierbij de bijdrage van Leefbaar Alkmaar-fractievoorzitter Maya Bolte.
,,Het is een forse uitdaging om in deze tijd als gemeente een gezond financieel beleid te ontwikkelen. Het Rijk zadelt gemeenten op met steeds meer taken, terwijl de bijdrage uit het Gemeentefonds daar geen gelijke tred mee houdt. In het ravijnjaar 2026 krijgt Alkmaar 14 miljoen minder uit het Gemeentefonds. Toch zien we nu jaarcijfers en een kadernota, waar we wel tevreden over mogen zijn. De technische toelichting op de jaarrekening op 12 juni was informatief en duidelijk. De auditcommissie heeft op 21 juni een positief advies uitgebracht over de jaarrekening over 2023. De jaarrekening over 2023 sluit af met een positief saldo van ruim 15 miljoen euro. Dat bedrag gaat naar de algemene middelen. Het is goed om een buffer te realiseren, gezien het ravijnjaar 2026 dat op ons afkomt. We zijn akkoord met de jaarrekening over 2023.
Bij de raadsinformatiebijeenkomst op 26 juni hebben we al heel wat technische vragen kunnen stellen over de kadernota. Leefbaar Alkmaar bedankt de organisatie voor de antwoorden. Daarom zal mijn verhaal niet zozeer ingaan op de cijfers, maar meer op de politieke koers die door dit college wordt gevaren.
In de eerste zin van de kadernota meldt het college trots drie bereikte resultaten: de aankoop van het voormalige belastingkantoor aan de Robonsbosweg, het vuurwerkreferendum en het beleidskader kleine windmolens. Wat Leefbaar Alkmaar betreft, is de aankoop van het belastingkantoor echt geen resultaat om trots op te zijn. Als de plannen van het vorige college waren uitgevoerd, was Alkmaar daar financieel een stuk beter uitgekomen. Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers zou immers alles voor zijn rekening nemen bij de vestiging van een Centrale Ontvangst Locatie in het oude belastingkantoor. Het referendum over vuurwerk was inderdaad een succes. En het gepresenteerde beleidskader kleine windmolens is door de gemeenteraad middels een aantal moties behoorlijk aangepast. Over het uiteindelijke resultaat is Leefbaar Alkmaar tevreden.
Het college neemt zich voor om open, transparant en met een goede participatie te opereren. Dat kunnen we alleen maar toejuichen. De participatie bij de mobiliteitsvisie is goed verlopen, wat heeft geresulteerd in een interessant pakket. Ook de projecten Wijk aan Zet en Denk Mee zijn goede voorbeelden van de wijze waarop participatie handen en voeten moet krijgen. Het instellen van een gemeentelijk ombudsman is in dat kader ook een goede zet geweest.
De ontwikkeling van de oevers van het Noordhollands Kanaal en op Overstad gaat onverminderd door. We zijn blij dat er wordt gestart met meerdere bouwprojecten, waarvan de besluitvorming reeds heeft plaatsgevonden in vorige colleges. Dat de plannen voor het PEN-dorp zijn aangepast en het tracé van de Helderseweg ongewijzigd blijft, acht Leefbaar Alkmaar een flinke verbetering.
De inzet van het college op het gebied van sport en cultuur stemt tot tevredenheid. Alkmaar heeft een uitgebreid palet aan sportaccommodaties, waar we trots op kunnen zijn. We gaan een nieuw zwembad Hoornsevaart bouwen en we zijn nieuwsgierig naar de plannen voor het Sportpaleis. Zoals al eerder aangegeven heeft ook het mobiliteitsplan ons aangenaam verrast. Hoe we het verder gaan invullen, zullen we later bespreken. Er zijn veel ambities. Bij al deze zaken is de financiële dekking het grootste struikelblok. Er zullen prioriteiten moeten worden gesteld; er zullen knopen moeten worden doorgehakt. Mensen die een bepaalde zaak gerealiseerd willen zien, kunnen teleurgesteld worden als de financiën ontbreken.
De infrastructuur rond Alkmaar blijft een zorgenkindje. De oostelijke ring is al flink opgewaardeerd, maar er moet echt nog een tandje bij. Met de uitbreiding van Heerhugowaard is er een hele stad ten noorden van Alkmaar bijgekomen. De infrastructuur moet daarop aangepast worden. Ook de westelijke ring loopt regelmatig vast. Leefbaar Alkmaar steunt het college van harte met de aanvraag bij het Rijk in het kader van het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport.
De aanpak van de dorpenagenda spreekt ons aan. Wat ons wel heeft verbaasd is dat het college geen rekening leek te houden met het fusiedocument, dat is opgesteld bij de gemeentefusie van Alkmaar, Schermer en Graft-De Rijp. Daarin stond duidelijk gemeld dat het landschap in de Schermer open diende te blijven. De oorspronkelijke plannen voor de Oostrand gingen helemaal voorbij aan deze afspraak. Er werd in het raadsvoorstel met geen woord over gerept. Gelukkig omarmde de gehele raad onze motie om in Oudorp en de Schermer een peiling te houden over de invulling van dit gebied. Leefbaar Alkmaar verzoekt het college om bij andere onderwerpen die de Schermer en Graft-De Rijp betreffen het fusiedocument daarbij te betrekken. Daar is bij de fusie veel werk van gemaakt en het document hoort als leidraad te dienen waar het gaat om nieuwe initiatieven in het buitengebied.
Op veel gebieden scoort het college, wat Leefbaar Alkmaar betreft, een voldoende. Infrastructuur, groenbeleid, mobiliteitsvisie, sportaccommodaties, dat zijn beleidsterreinen waar het college ambitieus aan de slag gaat. Minder te spreken is Leefbaar Alkmaar over het sociale beleid, het minimabeleid en de opvang van asielzoekers. Op die gebieden opereert het college te afwachtend, te passief. Tekenend is dat de wethouder niet mee is gegaan bij het werkbezoek aan asielzoekerscentrum Einstein in Utrecht. De Alkmaarse coalitiepartijen lijken er vanuit te gaan dat de Spreidingswet zal worden ingetrokken. Dat lijkt ons echt geen uitgemaakte zaak, aangezien de PVV, VVD, NSC en BBB in de Eerste Kamer geen meerderheid hebben. Bovendien acht Leefbaar Alkmaar het een morele plicht om in de gemeente een evenredig aantal asielzoekers op te vangen.
Overheersend blijft de financiële onzekerheid over het ravijnjaar 2026. De opgave voor 2026 en verder is extra groot door de vooralsnog fors lagere bijdrage voor de gemeente uit het Gemeentefonds. Leefbaar Alkmaar staat positief tegenover het idee van de Partij voor de Dieren om via een enquête over bezuinigingsscenario’s de mening van inwoners te peilen.
Leefbaar Alkmaar vindt dat de stukken over de jaarcijfers en de kadernota een realistisch beeld geven. Of het realiseren van de gestelde ambities werkelijkheid wordt, hangt in grote mate af van subsidiepotjes van het Rijk. Is het allemaal wel financieel haalbaar? We plaatsen wel onze kanttekeningen bij het sociale beleid. Meer aandacht voor de zwakkeren in de huidige complexe samenleving is pure noodzaak. Leefbaar Alkmaar blijft het spijtig vinden dat de grens van het sociale beleid weer is teruggebracht naar 120 procent van het minimum inkomen. Ook het knippen in de jeugdzorg, het uitgaan van eigen kracht, vindt Leefbaar Alkmaar een slechte zaak. Het geheel overziend kan Leefbaar Alkmaar toch instemmen met deze kadernota.”