Begroting voor 2025

Op 4 november sprak de gemeenteraad over de begroting voor 2025. Hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Maya Bolte namens de fractie van Leefbaar Alkmaar.

,,Het college meldt trots dat de ozb met slechts 4,3 procent zal stijgen. Het totaal aan woonlasten, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de ozb, stijgt met 4,8 procent. Financieel vaart het college dus een goede koers, zou je zeggen. Toch is Leefbaar Alkmaar niet tevreden. Op sociaal gebied valt er heel wat te verbeteren.

In 2026, het veelbesproken Ravijnjaar, zal de gemeente naar alle waarschijnlijkheid 14 miljoen euro minder ontvangen uit het Gemeentefonds. Dat is op een begroting van zo’n 500 miljoen euro een kleine 3 procent. Zijn we in staat om dat op te vangen, blijft een ongemakkelijke vraag. Leefbaar Alkmaar realiseert zich terdege dat, welke coalitie er ook zit, er moeilijke keuzes gemaakt moeten worden. Het Rijk wentelt steeds meer taken af naar de gemeenten, terwijl de bijbehorende financiën onvoldoende worden verstrekt. Het is goed dat we in 2025 als gemeenteraad met u als college het gesprek aan kunnen gaan over hoe we met elkaar de gevolgen van dat Ravijn zullen gaan opvangen en invullen.

Om positief te beginnen delen we allereerst een compliment uit voor de presentatie van de begroting. De map ‘Begroting 2025 in het kort’ geeft een goed en beknopt beeld van de Alkmaarse financiële huishouding. De gemeente staat voor een flink aantal forse investeringen: een nieuw zwembad, verbeteringen aan de infrastructuur en vervanging van schoolgebouwen en rioleringen. Leefbaar Alkmaar ziet dat deze noodzakelijke investeringen goed gedekt lijken te zijn. Daar zijn we tevreden over.

Waar Leefbaar Alkmaar ook tevreden over is, is de Mobiliteitsvisie. Dat hebben we reeds kenbaar gemaakt bij de behandeling ervan in de gemeenteraad. Ook de participatie bij deze visie is goed verlopen. Het wordt nu tijd om er mee aan de slag te gaan. Leefbaar Alkmaar wacht de concrete voorstellen af.

Na al deze complimenten nu aandacht voor de keerzijde. De ontwikkelingen met betrekking tot de reserves baren Leefbaar Alkmaar zorgen. Want ook zonder het Ravijn dalen de reserves en komt de solvabiliteit onder de VNG-norm van 20 procent. En verder zien we ook een verslechtering in de ontwikkeling van de weerstandscapaciteit en de schuldpositie van de gemeente. We gaan er elk jaar een beetje op achteruit en teren in op onze reserves, die dus steeds kleiner worden. En ons dus steeds kwetsbaarder maken om, wanneer het een keer echt financieel behoorlijk tegenzit, dit netjes op te kunnen vangen. Dit zijn ontwikkelingen die ons ook met het Ravijnjaar 2026 in het verschiet dus zorgen baren. En die maken dat we behoorlijk kritisch zijn en de ontwikkelingen ook met grote interesse zullen blijven volgen en monitoren.

Waar we als Leefbaar Alkmaar echter ontevreden over zijn is het sociale beleid van dit college. Er wordt in onze ogen een hardvochtig beleid gevoerd. Dat het minimabeleid in Alkmaar niet meer geldt voor mensen tot 150 procent van het minimum, acht Leefbaar Alkmaar een slechte zaak. Deze groep mensen heeft het financieel moeilijk en hoort een steuntje in de rug te krijgen. De jeugdzorg baart ons ook zorgen. Er wordt veel gevraagd van de eigen kracht van cliënten en hun ouders. Bezuinigingen op dit terrein zijn voor Leefbaar Alkmaar niet acceptabel. Ook bij de opvang van asielzoekers scoort het college een onvoldoende. Het college opereert bijzonder traag. De huisvesting van 150 asielzoekers aan de Robonsbosweg laat lang op zich wachten, terwijl we volgens de Spreidingswet er 600 zouden moeten opvangen. Door niet akkoord te gaan met de vestiging van een centrale ontvangst locatie is Alkmaar nu veel duurder uit.

Woningbouwverenigingen klagen dat het college zich niet aan de Woondeal houdt. Daarin staat dat bij nieuwbouwprojecten 30 procent sociale huur moet worden gerealiseerd. Het college denkt slim te zijn door die 30 procent te splitsen in 15 procent sociale huur en 15 procent sociale koop. Er is een groot tekort aan sociale huurwoningen, jongeren staan negen jaar op de wachtlijst, dat heeft grote gevolgen voor hun welzijn. Dit college laat de jongeren vallen.

Verbijsterd is Leefbaar Alkmaar over het schrappen van het plan Zuiderhaven op het industrieterrein Overdie. De plannen van Reales zagen er veelbelovend uit. Leefbaar Alkmaar meent dat het college te allen tijde in gesprek moet blijven met dergelijke partners.

Onderhoud van de openbare buitenruimte is een speerpunt van deze coalitie. OPA maakte zelfs een filmpje over slecht onderhoud in Alkmaar-Noord en heeft inmiddels opnieuw vragen gesteld. Leefbaar Alkmaar vindt dat klachten over slechte voetpaden en wegen en verwaarloosde speelplekken serieus moeten worden genomen. Zo snel als mogelijk is moet er gewerkt worden aan het herstel; geen woorden maar daden.

In oktober 2022 werd met een ruime meerderheid een motie van Leefbaar Alkmaar aangenomen, waarin wordt gepleit voor de oprichting van een jongerenraad nieuwe stijl. Alleen D66, VVD en SPA stemden tegen. BAS-wethouder Jongenelen reageerde enthousiast. Hij had ervaring met het opzetten van een jongerenraad in Heerhugowaard en zou dezelfde opzet in Alkmaar kopiëren. Een paar maanden later werd hij echter weggestuurd. Van de kant van het nieuwe college blijft het nu oorverdovend stil. Hoe staat het ervoor, is onze vraag.

Afrondend kunnen we stellen dat Leefbaar Alkmaar, ten aanzien van de ontwikkelingen op financieel gebied, de daling van de reserves en de daling van de solvabiliteit onder de VNG-norm van 20 procent alsmede de stijging van de schuldenlast, zorgelijk vindt. Maar we zijn ontevreden over de inzet van het college op sociaal gebied. We vinden als Leefbaar Alkmaar dat we ons moeten blijven inzetten voor de inwoners die minder draagkrachtig zijn, voor jongeren die met moeite aan woonruimte kunnen komen en voor een prettige, schone leefomgeving voor iedereen.”