Eindeloos vragen stellen…

Elk gemeenteraadslid heeft het recht om schriftelijke raadsvragen te stellen aan het college. Dat is vastgelegd in de Gemeentewet, in artikel 155 en 169. Maar het beantwoorden van schriftelijke raadsvragen kost nogal wat tijd en geld. Uiteraard moet de gemeenteraad antwoord krijgen op schriftelijke raadsvragen. Dat behoort zorgvuldig te gebeuren. Iedereen in de organisatie – de griffie, beleidsambtenaren, de gemeentesecretaris, de betrokken wethouder en het college – moet er ‘zijn plasje over doen’. Dat zijn dure uren.

Wat kost dat nou, het beantwoorden van zo’n schriftelijke vraag? Er zitten simpele vragen bij, die wellicht in een paar uurtjes afgehandeld kunnen worden. Er zijn ook complexe vragen, waarop niet één, twee, drie een antwoord kan worden geformuleerd. Ambtenaren moeten daarvoor anderen, soms externen, raadplegen en onderzoek doen in dossiers en archieven om tot een acceptabel antwoord te komen. Meestal is een schriftelijke raadsvraag opgedeeld in een aantal sub-vragen, soms wel meer dan tien. In de beantwoording daarvan kan heel wat tijd gaan zitten. Bij bijna de helft van de schriftelijke raadsvragen lukt het niet om binnen de termijn van drie weken een antwoord te geven.

De griffie meldde in oktober 2015 dat beantwoording van een gemiddelde schriftelijke raadsvraag in Alkmaar 4000 euro kost. Na deze onthulling nam het aantal schriftelijke raadsvragen duidelijk af. De laatste twee jaar is het aantal schriftelijke raadsvragen echter fors toegenomen. Er zijn evenwel goedkopere manieren om aan de gevraagde informatie te komen, zoals een technische vraag via de griffie, in de mondelinge rondvraag in de commissievergadering of tijdens het vragenhalfuurtje in de gemeenteraad. Je kunt het ook gewoon aan de portefeuillehouder vragen. De ervaring van Leefbaar Alkmaar is dat de burgemeester en de wethouders altijd correct antwoord geven.

Met enige regelmaat ontstaat er discussie of het allemaal niet wat minder kan. Raadsleden mogen van alles vragen, maar er zijn grenzen aan de capaciteit van de ambtelijke organisatie. In de Alkmaarse gemeenteraad zijn er 4 partijen die veel schriftelijke raadsvragen stellen. Dat zijn GroenLinks/PvdA, OPA, VVD en BAS. Een raadslid presteerde het om in augustus in vijf dagen tijd 3 keer schriftelijke raadsvragen te stellen. Dat zou betekenen 3 x 4000 euro in een week tijd….

De overige partijen stellen bewust minder schriftelijke vragen, omdat het een flink beslag legt op de ambtelijke organisatie en omdat het gewoon veel geld kost. Inmiddels zijn we dit jaar het aantal van 100 schriftelijke raadsvragen ruim gepasseerd. Als we in dit tempo doorgaan, zullen er in 2025 meer dan 160 schriftelijke raadsvragen worden gesteld, een record. Gaan we een tsunami van schriftelijke raadsvragen krijgen in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026? Is dit de manier waarop we als collega’s met elkaar omgaan en de ambtelijke organisatie belasten?